Chwefror 2011

Ymateb Gwion Lewis a Dafydd Glyn Jones i’r Strategaeth Iaith newydd… Ned Thomas a chadoediad ETA… John Pierce Jones ar ymweliad dirdynnol â Haiti, flwyddyn ar ôl y daeargryn… Ffion Dafis a’i hoff stafell… Angharad Tomos ac un o’i hoff gaffis… Hefin Wyn ar gyngerdd ffarwel Meic Stevens… Colofn chwaraeon newydd gan neb llai na Derec Llwyd Morgan a cholofn win gan Shôn Williams… Chris Cope yn datgelu pam y mae “yma o hyd”… A llawer iawn mwy mewn rhifyn gorlawn arall.

S4C - 'Calon Cenedl'

Sioned Williams
Beth sydd gan raglenni diweddar a chyfresi newydd i’w gynnig?

Fel sy’n arferol, mae ’na ryw naws newydd wedi troad y flwyddyn. Wedi cyfnod o amnesia ac argyfwng hunaniaeth mae S4C wedi datgan yn hyderus mai’r Sianel yw ‘Calon Cenedl’ wrth ein hannog i wylio cyfresi newydd 2011. Cawn edrych ymlaen hefyd at law newydd ar lyw Awdurdod S4C i sicrhau bod ymrwymiad ymddangosiadol Mark Thompson i annibyniaeth angenrheidiol y Sianel yn fwy na rhethreg ddi-sail. Er bod dechrau newydd yn beth iach, yn creu awyrgylch positif ac adeiladol, rhaid peidio â sgubo pob cysgod o’r golwg. Ceisio gwneud y gorau o’r gwaetha’ yw’r broses hon ac mae’r diffyg sicrwydd ynghylch dyfodol hirdymor S4C yn gwmwl uwchben y trafodaethau oll.

Sioned Williams
Mwy

Cwrs y Byd - Cestyll ein Balchder

Vaughan Hughes

Ddeugain mlynedd a rhagor yn ddiweddarach mae’r cerddi y cynhyrfwyd Gerallt Lloyd Owen i’w canu ym mlwyddyn yr Arwisgiad yn cael eu cydnabod fel rhai o gerddi gorau’r ugeinfed ganrif. Ac nid yw’r blynyddoedd wedi pylu dim ar rym y cerddi hynny. Maen nhw’n dal i roi mynegiant ingol i deimladau fy nghenhedlaeth i o genedlaetholwyr wrth i gynifer o’n cydwladwyr ymgreinio gerbron y Frenhiniaeth gan roi eu Prydeindod o flaen eu Cymreictod. Fel ‘Cerddi’r Cywilydd’ yr adnabyddir y cerddi gwefreiddiol hynny. Gan mai yng nghastell Caernarfon y cynhaliwyd syrcas 1969 roedd hi felly yn ddigon naturiol inni feddwl hefyd am yr adeilad hwnnw fel Castell ein Cywilydd.

Vaughan Hughes
Mwy

Ta Ta Meic?

Hefin Wyn

Ym mis Rhagfyr, yn sgil ei gyhoeddiad ei fod yn ymadael am Ganada, bu nifer o gyngherddau ffarwel gan Meic Stevens. Y cyngerdd a fu ym Maenclochog sydd dan sylw yma.

Ni wn a yw Meic Stevens wedi mynd i ffwrdd ar y Tarpan i Ganada eto. Ond mae’n fwriad ganddo fynd i British Columbia pan ddaw’r holl gyngherddau ffarwel i ben. A ddaw yn ôl? Pwy a wyr? Mae ganddo rai cyhoeddiadau a phrosiectau tymor hir i’w cwblhau yng Nghymru. Bu i ffwrdd o’r blaen, wrth gwrs, yn Llydaw yn benodol, ond fe ddaeth yn ôl i adrodd yr hanes a chyhoeddi clamp o record hir, sef Gôg, yn 1976.

Hefin Wyn
Mwy

Obama ac Israel: Persbectif Pesimistaidd

Avi Shlaim

Mae’r awdur yn Gymrawd Coleg Sant Antony yn Rhydychen ac yn awdur Israel and Palestine: Reappraisals, Revisions, Refutations. Roedd Syr Goronwy Daniel yn dad yng nghyfraith iddo.

Avi Shlaim
Mwy

Beth yw Buddugoliaeth?

Richard Wyn Jones

Ymddengys mai Llafur, yn ôl pob pôl piniwn a phobgwybodaeth sydd ar gael, fydd yn ennill y nifer mwyaf oseddau yn etholiad cyffredinol Cymru ym mis Mai. Mater arall, fodd bynnag, fydd ennill digon i ffurfio llywodraeth heb fynd ar ofyn neb arall.

Richard Wyn Jones
Mwy