Fel y gwyddoch yn dda – yn rhy dda efallai – fe fues i’n mynd ymlaen ac ymlaen ac ymlaen am Brexit yn y golofn hon yn ddi-baid am flynyddoedd. A minnau hefyd wedi sgwennu cymaint am y CAP – polisi amaeth yr Undeb Ewropeaidd – a’r pwysau sydd ar ffermwyr i arallgyfeirio, mae arnaf ofn mai fi sy’n gorfod arallgyfeirio am y misoedd nesaf. Nid oherwydd Brexit ond oherwydd gwaeledd. Rydw i’n derbyn triniaeth a fydd, gobeithio, yn fy ngalluogi i gael gwellhad o’r afiechyd cas hwnnw, lewcemia. Wn i ddim a fydd gen i’r egni am y tro i gyfrannu’n fisol i BARN. Caf weld.
Ond mae’n anodd tynnu cast o hen geffyl. A minnau yn yr ysbyty, rwyf newydd fod yn gwrando ar bodlediad Cymraeg oedd yn dal ar fy ap. Casglaf fod yr eitem yn mynd yn ôl i’r dyddiau twyllodrus hynny cyn refferendwm Ewrop yn 2016 pan oedd y Brexitwyr yn dadlau’n dalog y byddai gadael yr UE yn broses syml a di-lol. Yn y podlediad penodol hwn cyfeiriwyd at rywbeth o’r enw GATT 24 a fyddai’n caniatáu i ffermwyr Prydain – a diwydiant drwy’r trwch – fasnachu’n ddirwystr a di-dreth efo gweddill Ewrop.
Beth bynnag ddaw, fe wyddom erbyn hyn nad yw ymddatod ac ymwahanu oddi wrth bartneriaeth sydd wedi para am dros ddeugain mlynedd yn fater hawdd. Dyna pam mai gadael Ewrop oedd y peth olaf ar feddwl Margaret Thatcher pan oedd hi’n Brif Weinidog – er mor hoff oedd hi o fygwth yr Undeb efo’i bag llaw a’i thafod. Dywedodd yr Arglwydd Powell o Bayswater, a fu wrth ei deheulaw yn ystod ei sgarmesoedd ffyrnicaf yn Ewrop drwy gydol y 1980au, mai gadael yr UE fyddai’r peth olaf y byddai hi wedi ei wneud. Ymladd yn galed oddi mewn i’r Undeb oedd ei dull hi o sicrhau’r telerau gorau i Brydain. A fyddai hi byth bythoedd, meddai’r Arglwydd, wedi ystyried cynnal refferendwm ar adael neu aros yn Ewrop. Ddim dros ei chrogi.