Mai 2013

Mae rhifyn Mai yn llawn i’r ymylon o’r ysgrifennu craff arferol ar amrywiaeth o bynciau amserol. Mae Sioned Williams, a dreuliodd gyfnod y llynedd yn byw yn Cambridge, Massachusetts, yn esbonio pam y mae ffawd y brodyr sy’n cael eu hamau o osod bomiau Marathon Boston yn destun galar yr un mor ddwys yn y gymdogaeth â’r bywydau diniwed a ddinistriwyd gan y bomiau. Trafod y gwersi sydd i’w dysgu o’r epidemig o’r frech goch yn ardal Abertawe y mae’r Meddyg Plant Ymgynghorol, Dewi Evans, tra mae Bethan Wyn Jones, yn sgil y llifogydd diweddar, yn galw am ddeddfwriaeth i atal adeiladu ar y gorlifdir. Mae Bethan Kilfoil, Will Patterson, Deian Hopkin a Roy Thomas yn trafod agweddau ar deyrnasiad a gwaddol Margaret Thatcher gan gynnwys ambell agwedd annisgwyl. Theatr wleidyddol yw pwnc Gareth Miles, a phwer celfyddyd sydd dan sylw gan Marian Delyth hefyd, awdur colofn Fy Hoff Lun y tro hwn. Mynnwch gopi er mwyn darllen hyn oll, a llawer mwy.

UKIP: Plaid Genedlaethol Lloegr

Richard Wyn Jones

Wrth ddarogan y bydd UKIP yn gwneud yn dda yn etholiadau Mai yn Lloegr, mae’r awdur o’r farn fod twf y blaid honno yn arwyddo newid hollol sylfaenol yng ngwleidyddiaeth y Saeson. Mae’r ysgrif hon yn cynnwys gwybodaeth a ddatgelir am y tro cyntaf ar dudalennau Barn yn unig.

Richard Wyn Jones
Mwy

‘Bomwyr Boston’

Sioned Williams

Ar ôl deffro’r bore ’ma a rhuthro at y teledu, fe welais i enw’r ail ddyn. Dzhokhar Tsarnaev. Roeddwn i’n nabod yr enw. Edrychais ar y llun aneglur. Na, doedd bosib. Nid yr un bachgen bach a ddysgais ddeng mlynedd ’nôl.

Sioned Williams
Mwy

Cwrs y Byd - RS

Vaughan Hughes

Cafodd marwolaeth Margaret Thatcher sylw’r byd a’r betws – a Barn. (Mae sawl cyfeiriad ati yn y rhifyn hwn.) Unwaith yn unig y bûm i’n ei holi hi a hynny y tu allan i gatiau Rio Tinto, Caergybi yn 1980. Bellach daeth diwedd y daith i’r ddau fel ei gilydd, y gwaith alwminiwm a’r ddynes haearn. A does dim angen imi ddweud ar ôl p’run un o’r ddau y mae’r hiraeth mwyaf ymhlith y bobol y byddaf i yn ymwneud â nhw.

Vaughan Hughes
Mwy

Dangos dy Liwiau

Beca Brown

Mae dyfodiad mis Mai yn ein ty ni fel arfer yn golygu dau beth: Eisteddfod yr Urdd, a thymor y twrnameintiau pêl-droed. Ymylol ydi’n rhan i yn y naill gwffas na’r llall fel arfer, a chyn belled â bod ’na betrol yn y car ac arian yn fy mhwrs, rydw i wedi cyflawni fy nyletswydd yn llygaid y beirniaid bach.

Ond eleni, mae pethau’n wahanol gan mai fi, o bawb, sydd wrthi’n paratoi i reoli tîm dan-9 Llewod Llanrug yn nhwrnameint pwysica’r tymor ymhen yr wythnos. Jaman, ys dywed fy mhlant.

Beca Brown
Mwy

Teledu - Gwyliwr disgwylgar

Chris Cope

Mae Chris Cope wedi symud ei stondin. Ef yw colofnydd teledu newydd Barn. Wrth ddechrau ar y gwaith, mae ganddo gyffes i’w rhannu – a rhai disgwyliadau i’w nodi.

Meddyliwch yn ôl at ddiwedd mis Mawrth, gyfeillion. Yn benodol, meddyliwch yn ôl at y rhaglen Great British Menu. Ydych chi’n cofio? Gofiwch chi’r cogyddion oedd yn cystadlu i gynrychioli Cymru yn y wledd?

Os na welsoch mo’r rhaglen o’r blaen, mae yna dri chogydd sy’n dod o wahanol rannau o Brydain yn cystadlu yn erbyn ei gilydd er mwyn ennill yr ‘anrhydedd’ o goginio ar gyfer rhyw wledd fawr. Daw’r goreuon o sawl rhanbarth yn Lloegr, yn ogystal â rhai o’r Alban, Gogledd Iwerddon, a Chymru. Yn hanesyddol, ni chaiff Cymru fach ei chynrychioli’n dda – mae tuedd i’r cogyddion ‘Cymreig’ fod yn Saeson.

Chris Cope
Mwy

Mewn undod mae nerth? Heddlu cenedlaethol newydd yr Alban

Bethan Jones Parry

Mae wyth llu’r heddlu yn yr Alban newydd uno i greu un llu cenedlaethol. Cam angenrheidiol meddai cefnogwyr y cynllun ond mae eraill yn anghytuno’n chwyrn. Ac a welwn ddatblygiad tebyg yng Nghymru? Bu’r awdur yn Bennaeth y Wasg a Chysylltiadau Cyhoeddus Heddlu Gogledd Cymru ac yn asiant i Winston Roddick, Comisiynydd cyntaf y llu hwnnw.

Bethan Jones Parry
Mwy