Dwi’n gwybod!
Debyg iawn eich bod yn darllen hwn ar drothwy’r etholiad ar gyfer Senedd Cymru ac yn naturiol ddigon, bydd y rhan fwyaf ohonoch yn disgwyl imi drafod y rhagolygon, dyfalu ynglŷn â ffurf y llywodraeth nesaf, ac yn y blaen. Ond fe fydd y teitl eisoes wedi eich rhybuddio nad felly y bydd hi.
Ymddiheuriadau i’r rhai ohonoch sydd wedi eich siomi. Eto, mae dau reswm da dros droi ein golygon y tu hwnt i Glawdd Offa ac at arweinydd y Blaid Lafur.
Y cyntaf yw ei bod yn anodd iawn dweud unrhyw beth synhwyrol am yr etholiad y tu hwnt i’r hyn yr wyf eisoes wedi ei ddweud. Yn y rhifyn diwethaf o BARN fe fûm yn ddigon hyf i ddarogan y canlynol am Etholiad Cymru 2021:
Mae’n annhebygol iawn y bydd y canlyniad drwyddo draw yn amrywio rhyw lawer o batrwm sydd bellach yn hen gyfarwydd: Llafur fel y blaid fwyaf, gyda’r Ceidwadwyr a Phlaid Cymru yn cystadlu am yr ail safle, ac o fewn ychydig o seddau i’w gilydd y naill ffordd neu’r llall, siŵr o fod.
Er mor anwadal yw’r arolygon barn a gynhaliwyd yn y cyfamser, dwi’n parhau i gredu mai felly y bydd. Hynny’n rhannol, wrth gwrs, oherwydd ei bod yn broffwydoliaeth sy’n caniatáu amrywiaeth fawr o bosibiliadau o ran yr union ganlyniad. Ac yn y pen draw bydd lliw a siâp y llywodraeth nesaf yn dibynnu i raddau helaeth iawn ar yr union fanylion hynny. Felly bydd yn rhaid aros yn amyneddgar tan o leiaf nos Wener 7 Mai, ac o bosibl ychydig o ddyddiau wedi hynny, cyn gweld beth a ddaw.
Ond yn ail, os yw etholwyr Cymru unwaith yn rhagor ar fin ymddiried eu dyfodol gwleidyddol i’r Blaid Lafur, gan estyn cyfnod dominyddiaeth y blaid honno i fwy na chanrif, yna bydd sut hwyl mae Syr Keir Starmer yn ei gael fel arweinydd y blaid yn gwestiwn o’r pwys mwyaf i Gymru drwyddi draw.
* * *